Тибқи боби 3, банди 13-и нақшаи чорабиниҳои бо қарори Раиси вилояти Суғд аз 26.05.2021, №274 «Дар бораи татбиқи Барномаи давлатии маҷмӯии рушди тарбия ва маърифати экологии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021 - 2025» ва бахшида ба Иди «Меҳргон» дар муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №27-и ноҳияи Мастчоҳ даври вилоятии озмуни «Тирамоҳи заррин» пуршукӯҳ доир гардид. Боиси қайд аст, ки ҳар сол, дар моҳи октябр бо мақсади фаъол гардонидани кори маҳфилҳои муассисаҳои таҳсилоти умумӣ ва таҳсилоти иловагӣ, иттиҳодияҳои кӯдаконаи экологӣ дар бахши табиати диёр, бунёдкорӣ ва ғанӣ сохтани ҷаҳони маънавии хонандагон озмуни мазкур аз тарафи Маркази таҳсилоти иловагии Раёсати маорифи вилоят дар ҳамкорӣ бо Сарраёсати ҳифзи муҳити зист дар вилояти Суғд гузаронида мешавад. Дар соли равон низ дар даври вилоятии озмун беш аз 300 нафар ғолибони даври шаҳриву ноҳиявӣ аз 16 шаҳру ноҳияҳои вилоят фаъолона иштирок намуданд. Даври вилоятии озмуни «Тирамоҳи заррин» аз рӯи 4 бахш баргузор гардид, ки дар бахши «Ташкили намоишгоҳ аз маводи табиӣ» - дастаи муассисаи таълимии Литсейи Донишкадаи политехникии шаҳри Хуҷанд, бахши «Фаъолияти Нозирони сабз» - хонандаи МТМУ-и №23 ноҳияи Б.Ғафуров Қодирова А., бахши «Ҳимояи рисолаву реферат» - хонандаи МТМУ-и №11 шаҳри Хуҷанд Расулова А. ва дар бахши «Расми беҳтарин» - хонандаи гимназияи №1 шаҳри Бӯстон Иқболшоева Ф. сазовори ҷойи аввал гардиданд.

  Бо мақсади ташвиқу тарғиби масъалаҳои ҳифзи муҳити зист ва иттилоотонидани аҳолӣ тавассути воситаҳои ахбори омма, намояндаи Сарраёсати ҳифзи муҳити зист дар вилоят дар барномаи радиои “Шаҳри ман” иштирок намуда, оид ба самтҳои асосии фаъолияти мақомот, амалигардонии нақшаи чорабиниҳои Даҳсолаи байналмиллалии амал «Об барои рушди устувор, 2018-2028», баланд бардоштани маърифати экологии аҳолӣ ва дигар масъалаҳои экологӣ баромад намуд. Барои бештар ҷалб намудани рӯзноманигорон ба масъалаҳои муҳити зист, ҳамкории доимӣ ва инъикоси маълумотҳои экологӣ ба  редакцияи радио ду ҷилд китоби Сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон тақдим гардид.

  Сўзонидани партов ва баргҳои дарахтон дар кӯчаву хиёбонҳо, майдону боғҳо ва гулгашту боғҳои фарҳангу фароғатӣ қатъиян манъ аст. Фасли тирамоҳ дар баробари фасли заррин будан, боз мушкилотҳоеро ба миён меорад, ки кормандони соҳаи коммуналӣ барои халосӣ аз он танҳо як “усул” -ро ба кор мебаранд, ки ин сўзиши хазон мебошад. Мутобиқ ба таҳлилҳои мутахассисони соҳаи муҳити зист роҳ додан ба сўзонидани партов боиси хурӯҷи касалиҳои диққи нафас гардида, нороҳатии шаҳрвандонро ба миён меорад. Таъкид менамоем, ки дар қатори дигар партовҳои аз рӯзгор ҳосилшаванда барги хазоншуда низ ба партов табдил меёбад ва дар бисёр ҳолатҳо барои аз партовҳо раҳоӣ ёфтан кормандони соҳаи коммуналӣ ва дигар шахсони вобаста шуда, ба оташ задани барги хазонгашта даст мезананд. Бехабар аз он ҳастанд, ки дар натиҷаи сӯхтани ин гуна мавод ба ҳавои атмосфера моддаҳое ба саломатии мавҷудоти зинда зарраррасон, ба монанди дуда, оксиди карбон, ангидриди олтингӯгирд, оксидҳои нитроген ва диоксинҳою фуран, ки ба гурӯҳи моддаҳои устувори органикӣ шомил мебошанд, ихроҷ гардида аввал ба роҳи нафаси одамон, баъдан бо бӯи ғализ ва дудаи худ дохили ҳуҷраҳои биноҳо шуда, ба муҳити атроф ва сипас  ба ҳавои атмсофера дохил гардида, оқибат ба раванди метеорологӣ ҳангоми боришоти атмосферӣ бо оби борон ҳамроҳ гардида, ҳангоми ба замин рехтан ба таркиби хок дохил шуда, хокистартӯдааш ба воситаи оби ё боришот ҷаббида гардида, ҳамчун маҳлули ишқорӣ ба манбаъҳои обӣ ҷорӣ мегардад. Чунин ҳолат метавонад ба муҳити зисти табиӣ зарар ворид созад.

  Ҳангоми гузаронидани амалиёти назоратӣ дар ноҳияи Спитамен аз тарафи кормандони бахши ҳифзи муҳити зист ғайрирасмӣ ҷойгир намудани як миқдор партовҳо ошкор карда шуд. Нисбати қонуншикан Пардаев Анвар, ки моддаҳои 44 ва 53-и Қонуни Ҷумхурии Тоҷикистонро «Дар бораи ҳифзи муҳити зист» вайрон намудааст, протоколи ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ тартиб дода тавассути татбиқи ҷазои маъмурӣ ҷаримабандӣ карда шуд.