Б
абри барфӣ ё озодапаланг аз ҳайвоноти нодири Тоҷикистон ба шумор меравад ва ба Китоби сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда шудааст. Майдони умумии паҳншавии бабри барфӣ дар Тоҷикистон 87 ҳазор километри мураббаъро ташкил дода, 70 дарсади макони зисти он дар шарқи Бадахшон ҷойгир аст. Дар асл ин 70 % ҳудуди Тоҷикистон ва тақрибан 3% мавзеи муосири ҷаҳонии ин ҳайвони нодир мебошад. Бабри барфӣ ё ирбис як даррандаи калон буда, ин гурбаҳои ваҳшӣ асосан дар кӯҳҳо, дар баландии аз 1500 то 6000 метр аз сатҳи баҳр зиндагӣ мекунанд. Аз ин рӯ онҳо ба таври қонунӣ ҳайвони аз ҳама дар баландтарин кӯҳҳо сукунат дошта дар ҷаҳон ҳисобида мешаванд. Ин ҷонвар ба сардии ҳаво тобовар аст, аз ин рӯ онро бабри барфӣ ном мебаранд. Дар зимистон ирбис ранги хокистарранг дорад, ки ин як падидаи олиҷаноб аст барои ниқобпӯшӣ. Куртаи он хеле ғафс ва мулоим буда, он аз шароити хунук ва шадиди зист муҳофизат мекунад. Дар тобистон куртааш қариб сафед мешавад. Бадани тунук, дароз, чандир, пойҳои нисбатан кӯтоҳ, сари хурд ва қаиқи хеле дароз дорад.
Аксияҳои умумивилоятии “Тозагии маҳал”, “Тозагии шоҳроҳ” ва “Тозагии соҳил”
Б
о мақсади иҷрои дастуру супоришҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки зимни мулоқоташон 17 сентябри соли ҷорӣ бо кормандони мақомоти ҳифзи муҳити зист баён доштанд, ҷиҳати беҳтар намудани вазъи экологӣ, таъмин намудани вазъи экологии мусоиди муҳити зист, дар асоси барқияи Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, тоза нигоҳ доштани манбаҳои об, шоҳроҳҳо, маҳалли зист аз ҳар гуна партовҳо, дар мувофиқа бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд дар ҳудуди вилоят аксияҳои “Тозагии маҳал”,“Тозагии шоҳроҳ” ва “Тозагии соҳил” ташкил ва гузаронида шуд. Дар аксия сокинони шаҳру ноҳияҳо, аҳолии ҷамоату деҳот, кормандони ташкилоту муассисаҳо ҳамагӣ 6320 нафар фаъолона иштирок намуда, ҳаҷми партовҳои баровардашуда 141 м3, масофаи тозакардашуда 22 800 м2 ташкил дод. Дар доираи баргузории аксияҳои экологӣ дар шаҳри Исфара 2 ҳолат, ш.Истаравшан, ш.Хуҷанд партовҳои бесоҳиб бо ҷалби техникаҳои коммуналӣ ва борбардор бартараф карда шуд. Рафти аксияҳо тариқи телевизионҳои ҷумҳуриявии Тоҷикистон, Сафина ва Синамо ба навор гирифта шуд.
Семинари ҷонибҳои манфиатдори маҳаллӣ дар МД маҷмааи фарҳангӣ – таърихии «Қалъаи Хуҷанд»
Э
косистемаҳои Осиёи Марказӣ, аз кӯҳҳо то заминҳои лалмӣ, дар зери таҳдиди амалҳои ноустувори истифодаи замин ва таъсири афзояндаи иқлим қарор доранд. Соҳаҳои кишоварзӣ, хоҷагии ҷангал ва дигар намуди истифодабарии замин бо мушкилоти рӯзафзун, аз ҷумла шароити номусоиди обу ҳаво, обшавии пиряхҳо ва таназзули замин рӯбарӯ мешаванд, ки ҳамаи онҳо ба ҳосилнокӣ, амнияти озуқаворӣ ва воситаҳои зиндагии деҳот халал мерасонанд. Манзараҳои муштараки фаромарзии Қирғизистон, Тоҷикистон ва Ӯзбекистон ниёз ба вокунишҳои ҳамоҳанг ва фаромарзӣ доранд. Дар ҷавоб ба ин мушкилотҳои муштарак, пешнависи лоиҳаи минтақавӣ оид ба «Манзараҳои ба иқлим тобовар дар Осиёи Марказӣ» дар ҳамкорӣ бо шарикони миллии ин се кишвар таҳия карда шуд. Он ба тақвияти ҳамкории минтақавӣ, баланд бардоштани иқтидор ва татбиқи низомҳои ҳамгирошудаи истифодаи замин, ки ба тағйирёбии иқлим устуворанд, равона шудааст. Дар ин замина, баргузории семинари ҷалби ҷонибҳои манфиатдор дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ташаббуси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчун мақоми ваколатдори миллии Фонди иқлими сабз дар кишвар ва ташккилоти GIZ бо мақсади таъмини ҳамгироии афзалиятҳои миллӣ ва воқеиятҳои маҳаллӣ дар банақшагирии лоиҳа пешбинӣ гардида, диққати асосӣ бахусус ба вилоятҳои Суғду Хатлони Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла водии Фарғонаи вилояти Суғд ва минтақаҳои вилояти Хатлон, ки бо Ҷумҳурии Ӯзбекистон ҳаммарз мебошанд, равона шудааст.
«Форуми сеюми ҷавонон оид ба ҳавзаи дарёи Сир» дар шаҳри Гулистон баргузор гардид
Б
о мақсади баланд бардоштани иштироки ҷавонон дар масъалаҳои идоракунии комплексии захираҳои об ва ҳифзи муҳити зист, дар Маркази таълимии Бонки миллӣ дар шаҳри Гулистон «Форуми сеюми ҷавонон оид ба ҳавзаи дарёи Сир» бо дастгирии шарикони рушд, Ташкилоти ҷамъиятии «Гурӯҳи ҷавонон оид ба ҳифзи муҳити атроф» ва мусоидати Вазорати энергетика ва захираҳои оби Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Сарраёсати ҳифзи муҳити зист дар вилояти Суғд, Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши вилоят, Раёсати маорифи вилоят, Маркази таҳсилоти иловагӣ ва Идоракунии захираҳои оби минтақаҳои ҳавзаи Сирдарё баргузор гардид. Ҳадаф аз баргузории форум ин фароҳам овардани имконият барои аҳолӣ ҷиҳати саҳмгузорӣ дар беҳтар кардани дастрасӣ ба об ва коҳиши хатарҳои обӣ тавассути чорабиниҳои таълимӣ ва амалии экологӣ мебошад. Аҳамияти чорабинӣ дар муттаҳид сохтани ҷавонон барои ҳамкорӣ дар соҳаи рушди устувор ва беҳтарсозии вазъи экологӣ дар ҳавзаи дарёи Сир ифода меёбад.


