Таҷлили  Рӯзи  умумиҷаҳонии  муҳити  зист  дар шаҳру ноҳияҳои вилоят оғоз гардид. Бо мақсади таҷлили Рӯзи умумиҷаҳонии муҳити зист ва дар доираи он гузаронидани корҳои фаҳмонидадиҳиву тарғиботӣ, тарбияи маърифати экологии аҳолӣ бо иқдоми шуъбаи ҳифзи муҳити зисти ш.Хуҷанд аксияи экологӣ зери унвони «Ҳифзи табиат – ҳифзи Ватан аст» дар шоҳроҳи Хуҷанд – Чаноқ доир гардид. Дар аксияи мазкур  75 нафар - донишҷӯён ва устодони кафедраи экология ва ҳифзи табиати МДТ Донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи академик Б.Ғафуров фаъолона иштирок дошта, қисмати даромадгоҳи шарқии шаҳри Хуҷанд аз ҳар гуна партовҳои маишиву сохтмонӣ ва ғайра  дар ҳаҷми 10 м3  тоза  карда шуд.  Боиси қайд аст, ки аз ҷониби шуъба донишҷуён ҳамчун иштирокчиёни доимӣ ва фаъоли аксияҳои экологӣ бо дастӯшаку халтаҳои ҷамъоварии партов, футболкаву сарпӯшҳо бо насби логотипи  мақомоти ҳифзи муҳити зист таъмин гардиданд.

Дар даҳсолаи охир масъалаҳои нигаҳдории гуногунии биологӣ яке аз муаммоҳои глобали замони муосир маҳсуб меёбад, ки на танҳо олимон, балки тамоми ҷомеаи ҷаҳониро ба ташвиш овардааст. Вазъи имрӯзаи нигаҳдории гуногунии биологиро ба этибор гирифта 22 майи соли 1992 дар конфронси СММ доир ба ҳифзи зист ва рушд, ки дар Рио-де –Жанейро баргузор шуда буд, Конвенсия доир ба гуногунии биологӣ қабул карда шуд. Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун аъзои соҳибҳуқуқи ҷомеъаи ҷаҳонӣ онро соли 1997 тасдиқ намуда  ӯҳдадории худро дар доираи Конвенсия  қабул кард.

    Дар байни гуногунии биологии Ҷумҳурии Тоҷикистон, олами наботот ва ҳайвоноти вилояти Суғд бо рангорангӣ ва хусусиятҳои хоси худ фарқ мекунад, зеро дар ин ҷо дар масоҳати начандон калон тақрибан 2500 намуди растаниҳои рагдор, ки намояндагони 99 оила ва 698 ҷинси растаниҳо маҳсубанд, дида мешавад.

Тибқи нақшаи пешбинигардида, санаи 14.05.2019 дар толори МТД мактаби Президентӣ барои хонандагони болаёқат дар шаҳри Бӯстон баҳри татбиқи «Барномаи давлатии комплексии рушди тарбия ва маърифати экологии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давраи то соли 2020» вохўрӣ бо намояндагони соҳаи маориф, аз ҷумла директорони мактабҳо ва омўзгорони фанни биология, экология, роҳбарият ва омўзгорони мактаби Президентӣ баргузор гардид. Дар рафти мулоқот аз ҷониби иштирокдорон баромад доир ба зарурияти тарбия ва маърифати экологии кӯдакону ҷавонон, мавқеи тарбия ва маърифати экологии аҳолӣ, ифлос гардидани ҳавои атмосфера, муомилот бо партовҳо ва чораҷўӣ барои ҷойгиронии ғайрирасмӣ, дар бораи Рўзи байналмилалии муҳити зист ва дигар масъалаҳои вобаста ба муаммоҳои экологӣ шунида шуд.

Рўзи умумиҷаҳонии муҳити зистро Ассамблеяи Генералии СММ соли 1972  таъсис додааст ва аз ҳамон вақт инҷониб ҳар сол аз ҷониби мардуми ҷаҳон 5 июн дар аксар кишварҳои дунё қайд карда мешавад. Барои таҷлили глобалии ин санаи муҳими экологӣ, одатан ҳар сол, яке аз кишварҳои дунё интихоб гардида, шиори ид пешниҳод карда мешавад. Имсол низ, санаи 15.03.2019 дар шаҳри Найроби вазири муҳити зист, ҳамчун роҳбари ҳайати Чин бо и.в. директори иҷроияи Созмони Милали Муттаҳид якҷоя эълон намуданд, ки рӯзи ҷашни 5-уми июни соли 2019 дар Чин бо шиори «Ифлосшавии ҳаво» баргузор мегардад.

Ҳар сол қариб 7 миллион нафар аҳолї аз сабаби ифлосшавии ҳаво дар ҷаҳон ба ҳалокат мерасанд, ки аз он 4 миллион ба минтақаи Осиё ва ҳавзаи уқёнуси Ором рост меояд. Рӯзи умумиҷаҳонии муҳити зисти соли 2019 ҳукумату саноат, ҷомеа ва шаҳрвандонро бароиомузиши имконияти энергияи барқароршаванда ва технологияҳои «сабз» бо мақсади беҳтар кардани сифати ҳаво дар шаҳрҳо ва минтақаҳои ҷаҳон даъват ба амал меорад. Ҳукумати Чин омода аст, ки ташкил ва гузаронидани чорабиниҳоро бахшида ба Рузи умумиҷаҳонии муҳити зист дар як қатор шаҳрҳои кишвараш доир намояд.